واحد تغذیه

660

واحد تغذیه

ذکیه شهسوار

 

زینب محمدنیا

مسئول و 

کارشناس تغذیه

 

شرح وظایف :

-    آموزش تغذیه صحیح به گروه های هدف (کودکان– مادران باردار- میانسالان- سالمندان–دانش آموزان)

-    برنامه پایش و کنترل کمبود ید کمیته (IDD آموزش مصرف نمک تصفیه شده یددار - پایش ید ادرار
دانش آموزان)

-    برنامه ارتقای سلامت دانش آموزان دختر دوره اول و دوم دبیرستان از طریق آموزش تغذیه صحیح و آهن یاری و مگادوز ویتامین D.

-    کنترل و نظارت بر برنامه مکمل در گروههای هدف (کودکان و مادران باردار، نوجوانان، جوانان ، میانسالان و سالمندان)

-    مطالعه و ارزشیابی غذاها و خوراکیهای بومی و محلی با توجه به عادات غذایی مردم

-    برنامه مشارکتی و حمایتی بهبود تغذیه کودکان با مشارکت کمیته امداد

-    برنامه تامین یک وعده غذای گرم در روستا مهدها با همکاری بهزیستی

-    طرح حمایت تغذیه ای زنان باردار با مشارکت بنیاد علوی

-    اجرای مطالعات کشوری مانند (ANIS-NIMS هر 5 سال) بررسی مصرف خانوارها - بررسی وضعیت مصرف نمک و شیوع گواتر هر 5 سال

-    نظارت برنامه های تغذیه در سطح مراکز بهداشتی درمانی سطح شهرستان

-    نظارت بر برنامه تغذیه اماکن عمومی تهیه و پخت غذا

32221444-6

داخلی 124

32249663

 

 
 
==========================================================================================================
 
پیشگیری از بیماری های غیر واگیر با تغذیه صحیح

در حال حاضر بیماری های غیرواگیر از جمله دیابت ، فشار خون بالا ، چربی خون بالا ، بیماری های قلبی عروقی ، سکته های مغزی  ،و قلبی و انواع سرطان  مهمترین علت مرگ ومیر در جهان و ایران بشمار می رود.  الگوی غذایی نامناسب به صورت مصرف زیاد  قند ، نمک و چربی مهمترین دلیل ابتلا به بیماری های غیر واگیر محسوب می شود. پیامد مصرف زیاد مواد قندی و چربی و ورغن اضافه وزن و چاقی است که در حال حاضر مشکل عمده بهداشتی تغذیه ای در ایران است.

اضافه وزن و چاقي در كودكان زير 5سال  کشور ما در یک دهه 2 برابر شده است. در حدود 20 درصد دانش‌آموزان،  و نیمی از زنان و مردان 64-15ساله  کشور نيز دچار اضافه وزن و چاقي هستند. كه پيامد آن شيوع كلسترول بالا و فشارخون بالا ، دیابت ، بیماری های قلبی عروقی و انواع سرطان ها در كشور است.

 افزايش مصرف روغن و چربي و مواد قندي وشیرین و مصرف زياد نمك، مصرف كم سبزي و ميوه از مهمترین دلایل بروز بیماری های غیر واگیر در کشور می باشد . سرانه مصرف قند و شکر در کشور 66 گرم در روز است که براساس سبد مطلوب غذایی باید به روزانه 40 گرم کاهش یابد. مصرف روغن نیز سرانه روزانه 46 گرم است که باید به 35 گرم کاهش یابد. مردم روزانه بطور متوسط 10 تا 12 گرم نمک مصرف میکنند . مقدار توصیه شده نمک برای افراد زیر 50 سال کمتر از 5 گرم و برای افراد بالای 50 سال و کسانی که مشکل فشار خون بالا و بیماری های قلبی عروقی دارند کمتر از 3 گرم در روز است.

مهمترين اقدامات درزمينه تغذيه سالم شامل كاهش مصرف قند ، نمک و چربی ، جايگزيني اسيدهاي چرب اشباع با اسيدهاي چرب غيراشباع، حذف روغن نباتي جامد و نيمه جامد و جايگزيني آن با روغن مایع ، ‌توليد ومصرف محصولات غذايي كم چرب، كم قند و كم نمك ، فرهنگسازی و آموزش در زمینه تغذیه صحیح مي‌باشد.

همچنين توجه به تغذيه در مراكز جمعي و محيط‌هاي كار و بكارگيري كارشناس تغذيه بعنوان مسئول فني در رستورانها و حمايت از ايجاد رستورانهاي حامي سلامت، كنترل واردات موادغذايي و محدودكردن ورود مواد غذايي ناسالم و فاقد ارزش تغذيه‌اي، كنترل تبليغات موادغذايي و تنقلات کم ارزش غذایی، افزايش ماليات برای محصولات غذايي ناسالم و نوشابه‌هاي گازدارو نوشیدنی های دارای قند افزوده  ، غني‌سازي شير با ويتامين D برخي از الزامات عمده برای اصلاح رژیم غذایی مردم و كاهش روند رو به گسترش بيماريهاي غيرواگير در كشور مي‌باشد.  

توصیه های کلیدی برای داشتن رژیم غذایی سالم:

-      درانتخاب ومصرف مواد غذايي به تنوع ، اعتدال وتناسب توجه نماييد.

-      تنوع یعنی استفاده از 6 گروه غذایی شامل گروه نان وغلات ، گروه سبزی ها ، گروه میوه ها، گروه شیر و لبنیات ، گروه گوشت و تخم مرغ و گروه حبوبات.

-      تعادل یعنی مصرف به اندازه و در حد نیاز و اجتناب از کم خوری و پرخوری برای کنترل وزن بدن و نگهداشتن وزن در محدوده طبیعی

-      با مصرف بيشتر سبزي ها وميوه ها، حبوبات ونان هاي سبوس دار، دريافت فيبر غذايي روزانه را افزايش دهيد. حداقل 5 وعده روزانه باید سبزی و میوه مصرف شود .یعنی حداقل 2  واحد  میوه ( هر واحد میوه یعنی یک عدد میوه متوسط )  و سه واحد سبزی  ( هرواحد سبزی یعنی یک لیوان سبزی برگی ، نصف لیوان سبزی پخته ، یک عدد هویج یا گوجه فرنگی یا خیار متوسط)

-      روزانه 3-2 واحد شیر ولبنیات کم چرب ( کمتر از 5/2 درصد چربی ) مصرف کنید. هرواحد یهنی یک لویان شیر ویا یک لیوان ماست یا یک ونیم قوطی کبریت پنیر.

-       از مصرف چربي ها وروغن هاي جامد  و نیمه جامد اجتناب كنيد و در صورت نياز ، سعي كنيد از روغن مايع  استفاده كنيد. حتي الامكان از سرخ كردن مواد غذايي بپرهيزيد.

-      سعي كنيد از گوشت هاي سفيد مثل مرغ وماهي استفاده كنيد واز گوشت هاي فراوري شده مانند سوسيس وكالباس كمتر استفاده كنيد. درصورت مصرف گوشت قرمز، چربي هاي قابل رويت آنرا حتما جدا كنيد.

-      مصرف قند هاي ساده مانند قند ، شكر ، شيريني ، شكلات ، نوشابه وآّب ميوه هاي صنعتي  که حاوی قند افزوده هستند را محدود كنيد.

-      در میان وعده ها بجای شکلات ، بیسکویت و شیرینی از میوه و سبزی ( خیار ، هویج ، کاهو ، گوجه فرنگی ،...) استفاده کنید.

-      بجای قند ، چای را با 4-3 عدد کشمش یا توت خشک مصرف کنید.

-      درصدرتی که از قهوه های فوری  استفاده می کنید انواع بدون قند  را انتخاب کنید.

-      از مصرف زياد نمك خودداري نموده وسرسفره غذا حتي الامكان از نمكدان استفاده نكنيد.

-      افراد زیر 50 سال روزانه باید کمتر از 5 گرم نمک ( کمتر از یک قاشق مرباخوری ) و افراد بالای 50 سال  کمتر از 3 گرم ( نصف قاشق مرباخوری ) مصرف کنند. این مقدار شامل کل مقدار نمکی است که از همه مواد غذایی تامین می شود.

علاوه بر اصلاح رژیم غذایی ، تحرک بدنی نیز نقش مهمی در سلامت دارد. حداقل 30 دقیقه پیاده روی تند روزانه برای افراد بزرگسال و برای نوجوانان و کودکان 60 دقیقه فعالیت بدنی متوسط روزانه برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی توصیه می شود.

دکتر زهرا عبداللهی

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت