يكي از مسائل مهمي كه در موفقيت يا عدم موفقيت در كاهش وزن موثر است تصوير ذهني شخصي از رژيم لاغري است در اكثر موارد افراد چاق و يا وزن خيلي بالا تصور مي كنند كه با پيروي از رژيم لاغري بايد به سرعت و به مقدار خيلي زياد وزن اضافي را از دست بدهند اين باور به هيچ وجه صحيح نيست . كاهش شديد وزن ، مضرات بسيار زيادي براي فرد در بردارد افرادي كه به سرعت و به مقدار زياد وزن كم مي كنند پس از مدتي به همان سرعت وزن از دست رفته را دوباره كسب مي كنند هرچه كاهش وزن سريعتر باشد بازگشت به وزن قبلي با سرعت بيشتري انجام خواهد شد و اين امر موجب دلسردي و ياس فرد از رژيم لاغري مي شود كاهش سريع وزن چون به دليل پيروي از رژيم بسيار سخت و كم كالري حاصل مي شود لذا به هيچ وجه قادر به تامين نيازهاي تغذيه اي شخصي نبوده و بعد از مدتي كوتاه شخص را در معرض سوء تغذيه و عوارض بي شمار ناشي از آن قرار مي دهد . يكي از بارزترين عوارض كاهش سريع وزن خستگي شديد ،‌كاهش توانايي به هنگام انجام فعاليتهاي جسمي ، سستي ،‌بي حالي  و بي ميلي به كار به علت كمبود شديد انرژي دريافتي است كه براي انجام فعاليتهاي روزانه و نيز اعمال حياتي داخلي بدن ضروري مي باشد و اين حالت كمبود انرژي كارايي فرد را كاهش داده و توان انجام فعاليتهاي روزمره را از او سلب خواهد كرد . رژيم هاي حاوي انرژي بسيار پائين كه منجر به كاهش سريع وزن مي شود موجب كاهش قدرت ايمني بدن و آمادگي ابتلاي شخصي به انواع عفونتها و بيماري ها مي شود افرادي كه به سرعت و به مقدار زياد وزن كم مي كنند آسيب پذيري خيلي بيشتري در برابر بيماريها دارند و علاوه بر آنكه به آساني بيمار و بستري مي شوند دوران بيماري آنان نيز طولاني بوده و خيلي دير بهبود مي يابند به اين ترتيب اوقات زيادي از عمر خود را به اجبار در بستر بيماري مي گذرانند . كاهش قدرت ايمني در اين افراد به علت عدم تامين نيازهاي تغذيه اي در آنان است زيرا رژيم لاغري با كالري خيلي پائين نمي تواند حاوي مواد مغذي ضروري براي بدن آنان به ميزان كافي باشد به اين ترتيب شخص را در معرض سوء تغذيه ناشي از كمبودهاي غذايي قرار مي دهد .

عوارض و اختلالات بي شماري در اثر پيروي از رژيم هاي غذايي خيلي محدود از كالري و كاهش سريع وزن در شخص بروز مي نمايد از قبيل كم خوني ،‌اختلالات چشمي ،‌شب كوري ،‌تورم و عفونت پذيري لثه ها ‌،اختلالات دندان ها و پوسيدگي دندان ، خشكي ، خشونت و اختلالات پوستي ،‌ريزش موها و خشكي و بد حالت شدن موها ، شكنندگي ناخن ها ، اختلالات استخواني و بروز نرمي استخوان در بزرگسالان ،‌اختلال در رشد و به تاخير افتادن بلوغ جنسي در نوجوانان ،‌اختلال در سيستم عصبي و بروز ناراحتي هاي عصبي ،‌ كاهش قدرت يادگيري و ضعف حافظه و بسياري عوارض و اختلالات ديگر كه به علت عدم دريافت كافي مواد مغذي به سبب پيروي از رژيم هاي خيلي محدود از كالري در شخص بروز مي كند .

از لطمه هاي ديگري كه كاهش سريع وزن ايجاد ميكند كاهش قدرت ارتجاعي و شلي و چروك شدن پوست است همچنين عضلات استحكام و قدرت ارتجاعي خود را از دست مي دهند كه اين امر موجب شل شدن و افتادگي عضلات مي شود اين اختلال نهايتاً‌ منجر به پيري زودرس مي شود و اين امر بخصوص در خانم هايي كه از رژيم لاغري غلط استفاده كرده و به سرعت كاهش وزن پيدا مي كنند به وضوح مشاهده مي شود .

باتوجه به مراقبت فوق توصيه مي شود كه افراد داراي اضافه وزن و چاقي به هيچ وجه اصراري جهت كاهش سريع وزن نداشته باشند زيرا مبتلا به عواقب و پيامدهاي ناگوار آن كه جبرانش بسيار مشكل است خواهند شد افراد چاق نبايد خود را با اشخاص لاغر يا داراي وزن طبيعي مقايسه كنند زيرا موجب دلسردي آنان نسبت به پيروي از رژيم لاغري خواهد شد اين افراد بايد به روند كاهش وزن خود توجه كنند و به تدريج و بطور منظم و مناسب وزن اضافي خود را از دست بدهند كاهش وزن به ميزان 4-2 كيلوگرم درماه مناسب است مگر در موارد اضطراري و براي افراد خيلي چاق كه حداكثر 6 كيلوگرم در ماه توصيه مي شود .

پس اگر انگيزه فرد از رژيم لاغري برخورداري از سلامت بيشتر ،‌ مقاومت در برابر بيماريها ،‌كسب شادابي ،‌نشاط ،‌توان و نيروي بيشتر باشد مسلماً‌ در كاهش وزن و رسيدن به وزن نرمال و حفظ سلامت كاملاًٌ موفق خواهند بود.

 

• 

  مركز بهداشت شهرستان بجنورد
  شروع همکاری : جمعه ٢٩ آذر ١٣٩٢