متن آيين نامه جديد مشاغل سخت و زيان آور
تصويب نامه هيات وزيران
بسمه تعالي
با صلوات بر محمد و آل محمد وزارت رفاه و تامين اجتماعي وزارت كار و امور اجتماعي ـ وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشكي سازمان تامين اجتماعي هيئت وزيران
در جلسه مورخ /26/ 12 85 بنا به پيشنهاد مشترك شماره 77197 مورخ /6/28 85 وزارتخانههاي كار و امور اجتماعي ، بهداشت ، درمـان و آموزش پزشكي و سازمان تامين اجتماعي و به استناد بند 5 ( )جز "ب" ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 ( )الحاقي ماده (76 (قانون اصلاح مـواد (72 و ) (77 (و تبصره ماده (76 (قانون تامين اجتماعي مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76 (مصوب 1371 – مصوب 1380 – آيين نامه اجرايي بنـد يـاد شده را به شرح زير تصويب نمود : آيين نامه اجرايي بند ( )5 جز "ب" ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 ( )الحاقي ماده (76 (قانون اصلاح مو اد (72) و ) 77 (و تبصره مـاده (76 (قـانون تـامين اجتماعي مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76 (مصوب 1371 – مصوب 1380 ماده 1 -كارهاي سخت و زيان آور كار هايي است كه در آن عوامل فيزيكي ، شيميايي ، مكانيكي ، بيولوژيكي محيط كار غيراستاندارد بوده ودر اثر اشـتغ ال بيمـه شـده تنشي به مراتب بالاتر از ظرفيت هاي طبيعي ( جسمي و رواني ) در وي ايجاد مي شود كه نتيجه آن بيماري شغلي و عوارض ناشي از آن باشد . مشاغل سـخت و زيـان آور موضوع اين ماده به دو گروه تقسيم مي شوند : الف – مشاغلي كه صفت سخت و زيان آور با ماهيت شغلي وابستگي دارد اما مي توان با بكارگيري تمهيدات بهداشتي ، ايمني و تدابير فني مناسب توسط كارفرما سختي و زيان آوري آنها را حذف نمود . ب- مشاغلي كه ماهيتاً سخت و زيان آور بوده و با بكارگيري تمهيدات بهداشتي ، ايمني و تدابير فني توسط كارفرما ، صفت سـخت و زيـان آوري آنهـا كاهش يافته ولي كماكان سخت و زيان آوري آنها حفظ مي گردد . تبصره – مشمولين قانون " نحوه بازنشستگي جانبازان انقلاب اسلامي ايران و جنگ تحميلي ومعلولين عادي و شـاغلين مـشاغل سـخت و زيـان آور – مصوب 1367 -و اصلاحات بعدي آن " و همچنين مشمولين قانون "حفاظت در برابر اشعه – مصوب 1368 و اصلاحات بعدي آن" تـابع قـوانين و مقـررات مربوط خواهند بود . ماده 2 -تعيين سخت و زيان آور بودن مشاغل موضوع ماده ) 1 )و نوع آن گروه "الف" و گروه "ب" حسب در خواست كارگر ، كارفرما ، تشكل ها ، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي ، وزارت كار و امور اجتماعي و سازمان تامين اجتماعي در هر كارگاه با بررسي سوابق ، انجام بازديد و بررسي شـرايط كار توسط كارشناسان بهداشت حرفه اي وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشكي و بازرسان كار وزارت كار و امور اجتماعي و با تاييد توسط كميتـه هـاي بدوي و تجديد نظر استاني موضوع اين آيين نامه انجام مي گيرد . تبصره – در موارد مشمول بند "الف" ماده ) 1 )اين آيين نامه كه استاندارد حدود تماس شغلي عوامل بيمـاري زا و سـخت و زيـان آور وجـود دارد اتخـاذ تصميم قطعي در كميته ها مستلزم اندازه گيري و اظهارنظر كارشناسان بهداشت حرفهاي وزارت بهداشت ، درمان و آمـوزش پزشـكي و يـا سـاير مراكـز داراي مجوز از وزارتخانه ياد شده است . ماده 3 -كارفرمايان كارگاه هاي داير كه از تاريخ تصويب اين آيين نامه تمام يا برخي از مشاغل آنها در كميته هاي بدوي و تجديد نظر استاني يا شـوراي عالي حفاظت فني ، سخت و زيان آور شناخت ه شده يا مي شود مكلفند ظرف دو سال از تاريخ ابلاغ تصميم قطعي كميته يا شورا حسب مورد نـسبت بـه ايمنسازي عوامل و شرايط محيط كار مطابق حد مجاز و استاندارد هاي مشخص شده در قانون كار و آيين نامه هاي مربوط( مصوب شوراي عـالي حفاظـت فني ) و ساير قوانين موضوعه در اين ز مينه اقدام و صفت سخت و زيان آوري مشاغل موضوع بند "الف" ماده ) 1 )را حذف و نتيجه را كتباً به كميته بدوي موضوع ماده 8 ( )اين آيين نامه براي بررسي و تاييد گزارش نمايند . تبصره – وزارتخانههاي كار و امور اجتماعي و بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي مكلفند كارگاه هايي كه مشاغل آنها سخت و زيان آور شناخته شده است و يا طبق اين آيين نامه سخت و زيان آور تعيين مي گردد پس از گذشت مهلت مقرر در اين ماده بازديد و نتيجه را كتباً به كميتـه بـدوي اسـتان گـزارش نمايند . ماده 4 -كارفرمايان مكلفند شاغلين در كار هاي سخت و زيان آور را حداق ل سالي يكبار به منظور آگاهي از روند سلامتي و تشخيص بهنگـام بيمـاري و پيشگيري از فرسايش جسمي و روحي آنان توسط مراكز بهداشتي و درماني مورد معاينه قرار داده و نتيجه را در پرونده هاي مربوط ضبط و يك نـسخه از آن را به سازمان تامين اجتكاعي ارايه نمايند . تبصره 1 -تغيير شغل بيمه شده كه در معرض فرسايش جسمي و روحي ناشي از اشتغال در كار هاي سخت و زيان آور باشد براساس مقررات پيش بينـي شده در قانون كار صورت مي گيرد . تبصره 2 -معاينات قبل از استخدام طبق ماده (90 (قانون تامين اجتماعي – مصوب 1354 -انجام ميگيرد. تبصره 3 -در صورت عدم انجام تكاليف مقرر در بند 2 ( )جزء" الف" ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 ( )الحاقي ماده (76 (قـانون اصـلاح مـواد (72 و ) (77 (و تبصره ماده (76 (قانون تامين اجتماعي مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76 ، (مصوب 1371 ـ مصوب 1380 - سازمان تـامين اجتمـاعي ضمن انجام تعهدات قانوني نسبت به بيمه شده هزينههاي وارده را مطابق ماده (90 (قانون تامين اجتماعي از كارفرما مربوطه وصول خواهد نمود . ماده 5 -به استناد تبصره ) 1 )ماده (96 (قانون كار مقررات و ضوابط انجام معاينات پزشكي موضوع ماده 4 ( )اين آيين نامـه اعـم از قبـل از اسـتخدام و ادواري اختصاصي و هر گونه معاينه پزشكي ديگر در اين ارتباط مطابق با دستور العمل و آيين نامه هاي جاري وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشـكي خواهد بود . تبصره – وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي موظف است تمهيدات لازم براي اعلام نتايج معاينات موضوع اين ماده را متناسب بـا شـرح وظـايف سازمان هاي ذي ربط بعمل آورد . ماده 6 -كميته بدوي استان موظف است حسب گزارش كارشناسان موضوع ماده 2 ( )بررسي و در صورت تاييد ، حذف يا كاهش صفت سخت و زيـان آور به ترتيب در مشاغل بند "الف" و "ب" ماده يك مراتب را براي خروج كارگاه از شم ول اين آيين نامه به مراجع ذي ربط ابلاغ نمايـد و در صـورت عـدم حذف صفت سخت و زيان آوري محيط كار در مشاغل بند "الف" ظرف مهلت مقرر ، مطابق قانون كار از سـوي وزارتخانـه هـاي كـار و امـور اجتمـاعي ، بهداشت و درمان و آموزش پزشكي از طريق مراجع ذي صلاح اقدام لازم بعمل مي آ .يد تبصره – در صورتي كه گزارش كارشناسان موضوع اين ماده پس ازتاييد كميته هاي بدوي و تجديد نظر استاني حسب مورد حاكي از عدم كاهش يا حذف عوامل زيان آور و بيماريزاي محيط كار ظرف مهلت مقرر در قانون باشد اقدامات لازم بر حسب مورد مطابق قانون كار از سوي وزارتخانه هاي كـار و امـور اجتماعي و بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي بعمل خواهد آمد . ماده 7 -سياستگذاري كشوري كار هاي سخت و زيان آور موضوع اين آيين نامه و رسيدگي به در خواست كميتههاي بدوي و تجديد نظر استاني موضـوع ماده (8 (و همچنين نظارت و هماهنگي بر فعاليت كميتههاي مذكور در اين آيين نامه به عهده شوراي عالي حفاظت فني است . دستور العمل اجرايي نحوه فعاليت كميته هاي مذكور و نظارت برآنها به پيشنهاد وزارتخانه هاي بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي و كار و امور اجتماعي و سازمان تامين اجتماعي به تصويب شوراي عالي حفاظت فني خواهند بود . تبصره – مدير عامل سازمان تامين اجتماعي يا معاون وي يا معاون وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي با حق راي در زمينه كار هاي سخت و زيـان آور موضوع اين آيين نامه عضو شوراي عالي حفاظت فني خواهند بود . ماده 8 -به منظور تطبيق و تشخيص مشاغل سخت و زيان آور براساس ضوابط و سياست گذاري هاي شوراي عـالي حفاظـت فنـي و مقـررات مربـوط ،كميتههاي بدوي و تجديد نظر استاني هر كدام با پنج عضو اصلي و پنج عضو علي البدل به شرح زير براي مدت سه سال منصوب مـي شـوند و انتـصاب مجدد آنان بلامانع است . الف – كميته بدوي مركب از اعضاي زير مي باشد : 1 -معاون روابط كار سازمان كار و امور اجتماعي استان و يا نماينده وي به عنوان رئيس جلسه . 2 -معاون امور بيمهاي اداره كل تامين اجتماعي استان و يا نماينده وي . 3 -كارشناس مسئول بهداشت حرفهاي معاونت بهداشتي دانشگاه / دانشكده علوم پزشكي ذي ربط . 4 -نماينده كارگران حسب معرفي تشكل حائز اكثريت استان بنا به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان . 5 -نماينده كارفرمايان حسب معرفي كانون انجمنهاي صنفي كارفرمايي استان . تبصره 1 -جلسات كميته هاي بدوي و تجديد نظر استاني در سازمان كار و امور اجتماعي استان تشكيل و با حضور چهار نفر از اعـضاي اصـلي و يـا علي البدل رسميت مي يابد و تصميمات جلسه با اكثريت آراء حاضرين معتبر و لازم الاجرا مي باشد . تبصره 2 -در استان هايي كه دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني مستقل وجود دارد در صورت طرح پرونده هاي مـرتبط بـا منطقـه تحت پوشش ، كارشناس مسئول بهداشت حرفه اي معاونت بهداشتي دانشكده مزبور، جايگزين كارشناس مسئول بهداشـت حرفـه اي معاونـت بهداشتي دانشگاه خواهد بود . تبصره 3 ـ با تصويب كميته استاني دعوت از افراد صاحبنظر و اساتيد مربوط جهت شركت در جلسات بدون حق رأي بلامانع ميباشد . تبصره 4 ـ در صورتي كه مجمع و كانونهاي استاني تشكلهاي كارگري و كارفرمايي موضوع بندهاي 4 )5)و ) ) ايجاد نشده باشند، نماينـدگان مزبـور از بين اعضاي تشكلهاي حائز اكثريت به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان و با انتخاب تشكل ذ يربط استان معرفي ميشوند . تبصره 5 ـ رأي كميته بدوي ظرف پانزده روز اداري از تاريخ ابلاغ قابل تجديدنظر خواهي است و در صورتي كه هر يك از طرفين (كارگر و كارفرمـا ) به رأي بدوي اعتراض داشته باشند درخواست تجديدنظر خود را كتباً به سازمان كار و امور اجتماعي محل تسليم مينمايد . تبصره 6 ـ هيچ يك از اعضاي كميتههاي بدوي همزمان نميتوانند عضو كميته تجديدنظر باشند. همچنين اعضاي مـذكور نمـي تواننـد در جلـسه تجديدنظر پروندههايي كه در هنگام رسيدگي بدوي به آن رأي دادهاند با حق رأي شركت نمايند . ب ـ كميته تجديدنظر استان مركب از اعضاي زير ميباشد : 1ـ رئيس سازمان كار و امور اجتماعي استان به عنوان رئيس كميته . 2ـ مدير كل تأمين اجتماعي استان . 3ـ معاونت بهداشتي دانشگاه /دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني ذيربط . 4ـ نماينده كارگران حسب معرفي تشكل حائز اكثريت استان بنا به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان . 5ـ نماينده كارفرمايان با معرفي كانون انجمنهاي صنفي كارفرمايي استان . تبصره 1 ـ رأي كميته تجديدنظر استان از تاريخ ابلاغ قطعي و لازمالاجرا ميباشد . تبصره 2 ـ در صورتي كه مجمع و كانونهاي استاني تشكلهاي كارگري و كارفرمايي موضوع بندهاي 4 )5)و ) ) ايجاد نشده باشند، نماينـدگان مزبـور از بين اعضاي تشكلهاي حائز اكثريت به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان و با انتخاب تشكل ذيربط استان معرفي ميشوند . تبصره 3 ـ در صورت تساوي آراء (موافق و مخالف) اعم از بدوي و تجديدنظر، جلسه بعدي با حضور همه اعضا تشكيل خواهد شد . تبصره 4 ـ كميتههاي استاني موظفند در آراء صادره نوع سخت و زيانآوري مشاغل را كه در زمره مشاغل بند «الف «يا » ب» ماده ) 1 )اين آييننامه ميباشد تعيين نمايند . تبصره 5 ـ در استانهايي كه دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي، درماني مستقل وجود دارد در صورت طرح پروندههاي مرتبط با منطقه تحت پوشش، معاونت بهداشتي دانشكده علوم پزشكي جايگزين معاونت بهداشتي دانشگاه ميشود . ج ـ با تصويب كميته استاني دعوت از افراد صاحبنظر، اساتيد و كارشناسان مربوطه جهت شركت در جلسات بدون حق رأي بلامانع ميباشد . د ـ كارفرمايان كارگاهها مكلفند با كارشناسان موضوع ماده 2 ( )و كميتههاي موضوع ماده 8 ( )اين آييننامه همكاري و مدارك مـورد نيـاز را در اختيـار آنان قرار دهند . ماده 9 ـ وظايف كميتههاي بدوي و تجديدنظر استاني به شرح زير تعيين ميشود : الف ـ وظايف كميتههاي بدوي استاني به شرح زير ميباشد : 1ـ بررسي، تطبيق و تشخيص مشاغل سخت و زيان آور با مواد اين آيين نامه كه توسط بيمه شده، كارفرما ، وزارتخانه هاي بهداشـت ، درمـان و آمـوزش پزشكي ، كار و امور اجتماعي و سازمان تأمين اجتماعي و تشك لها به عنوان مشاغل سخت و زيان آور معرفي شده و اعلام نتيجه به متقاضي و سـازمانهاي ذيربط از سوي رئيس كمتيه بدوي . 2ـ رسيدگي مواردي كه با اتخاذ تدابير لازم حالت سخت و زيان آوري شغل يا مشاغل از بين رفته و در زمره مشاغل عادي درآمـده انـد و اعـلام آن بـه رب مراجع ذي ط به منظور حذف امتيازاتي كه به كار سخت و زيان آور تعلق گرفته است . 3ـ اجراي سياستها و مصوبات شوراي عالي حفاظت فني . ب ـ وظايف كمتيههاي تجديدنظر استاني عبارت است از رسيدگي، اظهارنظر و تصميمگيري در خصوص اعتراض به آراء كميتههاي بدوي استاني موضوع ماده (8 (اين آييننامه كه توسط بيمه شده يا كارفرما درخواست گرديده است و اعلام نتيجه به متقاضي و سازمانهاي ذي ربط از سوي رئيس كميته تجديدنظر . ماده 10 ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تغييرات حدود تماس شغلي آلايندههاي محيط كار و عوامل بيماريزا را به شوراي عالي حفاظت فني اعلام و شوراي عالي مذكور مراتب را به كميتههاي استاني، كارهاي سخت و زيانآور براي اجرا ابلاغ مينمايد . ماده 11 ـ علاوه بر كارهاي سخت و زيانآور مشخص شده طبق مصوبات شوراي عالي حفاظت فني و موارد تأييد شده توسط كميتههاي اسـتاني، مـوارد زير نيز سخت و ز يانآور شناخته ميشوند . 1ـ مشاغلي كه در ندامتگاهها و زندانها مستقيماً با زنداني ارتباط دارند 2ـ مشاغلي كه مستقيماً در مراكز روان درماني با بيماران رواني مرتبط هستند . 3 ـ خبرنگاري تبصره ـ مصاديق خبرنگاري با تأييد كميته بدوي موضوع ماده 8 ( )تعيين ميشود . ماده 12 ـ نحوه توالي و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زيانآور به شرح زير تعيين ميگردد : 1ـ ايام زير چنانچه در فواصل اشتغال به كارهاي سخت و زيانآور واقع شود، به عنوان سابقه اشتغال در كارهاي سخت و زيان آور محسوب ميگردد . الف ـ تعطيلات هفتگي ب ـ تعطيلات رسمي ج ـ ايام استفاده از مرخصي استحقاقي د ـ ايام استفاده از مرخصي بابت ازدواج يا فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان به مدت 3 روز با دريافت دستمزد در مورد مشمولان قانون كار . هـ ـ ايام استفاده از مرخصي استعلاجي يا استراحت پزشكي اعم از اينكه حقوق ايام مزبور توسط كارفرما پرداخت شود و يا اينكه بيمه شده از غرامـت دستمزد ايام بيماري استفاده كرده باشد . و ـ تمام يا قسمتي از خدمت نظام وظيفه در جبهههاي نبرد حق عليه باطل يا حضور داوطلبانه در جبهه . ز ـ دوران اسارت يا محكوميت سياسي كه بيمه شده بر اساس آن به عنوان آزاده شناخته شده باشد حسب تقاضاي وي . 2ـ ايام و موارد زير چنانچه در فواصل اشتغال بيمه شده به كارهاي سخت و زيان آور واقع شود، موجب زايل شدن تـوالي اشـتغال در كارهـاي سـخت و زيانآور نميگردد . الف ـ ايام خدمت وظيفه سربازي (دوران ضرورت و احتياط) مشروط بر اينكه بيمه شده حداكثر تا دو ماه پس از پايان خدمت به كار سابق خود برگـشته و يا اينكه در كار ديگري كه سخت و زيانآور شناخته شده مشغول به كار شده باشد . ب ـ دوران توقيف بيمه شده در ورتي كه منتهي به محكوميت وي نگردد و يا اينكه كارفرما بر اساس تكليف قانوني حقوق دوران مزبور را به بيمه شده پرداخت نمايد . ج ـ ايام حالت تعليق كه به واسطه عوامل قهريه طبيعي و يا حوادث و مخاطرات اجتماعي (مانند سيل، زلزله، جنگ و آتـش سـوزي ) كـه خـارج از اراده كارفرما و بيمه شده بوده و در نتيجه آن كارگاه به طور موقت تعطيل ميگردد . د ـ ايام استفاده از مقرري بيمه بيكاري مشروط بر اينكه بيمه شده قبل از برقراري بيمه بيكاري در مشاغل سخت و زيانآور اشتغال به كـار داشـته و در حين مقرري بگيري و يا حداكثر تا دو ماه پس از اتمام دوره مزبور در مشاغلي كه سخت و زيان آور شناخته شده مشغول به كار شده يا طبق اين آييننامـه بتواند بازنشسته شود . هـ : ايام خدمت در جبهه كه به تاييد مراجع ذي صلاح رسيده باشد و- دوران اسارت يا محكوميت سياسي كه بيمه شده براساس آن به موجب قانون آزاده شناخته شده باشد ز – ايام بلاتكليفي بيمه شده كه مستند به آراي صادره از سوي مراجع حق اختلاف و يا ساير مراجع قانوني منجر بـه صـدور راي بازگـشت بـه كـار يـا پرداخت حقوق ايام مزبورشده باشد ح – ايام استفاده از غرامت دستمزد ايام بيماري كه در فاصله زماني /5/10 84 تا /1/4 59 واقع شده باشد ط – غيبت غير موجه حداكثر به مدت ده روز در سال در مورد كارگاه هاي مشمول قانون كا ر يا براساس مقررات انظبـاطي ، تخلفـاتي و يـا اسـتخدامي مربوط در كارگاه هاي غير مشمول قانون كار كه منجر به اخراج ،انفصال موقت و يا دايم نشده باشد ي – مدت يك ماه استفاده از مرخصي بدون حقوق موضوع ماده 67 قانون كار 3 - ايام و موارد زير چنانچه در فواصل اشتغال ب يمه شده به كار هاي سخت و زيان آور واقع شود توالي اشتغال او را از بين برده و موجب تناوب اشـتغال وي مي گردد الف – استفاده از مرخصي بدون حقوق به مدت بيش از دو ماه به هر منظور و تحت هر عنوان علاه بر موخصي مندرج در بند ي رديف 2 اين ماده ب – اخراج ، استعفا ،ان فصال و بازخريدي مشروط بر اينكه حداكثر تا دو ماه در مجموع پس از تاريخ مـوارد مزبـور در مـشاغلي كـه سـخت و زيـان آور شناخته شده شمغول به كار نشده يا طبق اين آيين نامه نتواند بازنشسته شود ج – اشتغال در كارها و مشاغل عادي به مدت يك ماه -د اشتغال در حرف و مشاغل آزاد به مدت يك ماه هـ : بيمه اختياري به مدت يك ماه و – بيكاري بدون دريافت مقرري بيكاري بيش از دو ماه ز – ساير موارد مشابه ماده 13 - شرايط بازنشستگي در كارهاي سخت و زيان آور به شرح زير مي باشد : 1 - بيمه شدگاني كه حداقل 20 سال سابقه كار متوالي يا بيست و پنج سال سابقه كار متناوب و پرداخت حق بيمه در كارهاي سخت و زيان آور را داشـته باشند بدون شرط سني مي توانند در خواست بازنشستگي از سازمان تامين اجتماعي نمايند . 2ـچنانچه كميسيونهاي پزشكي موضوع ماده (91 (قانون تأمين اجتماعي قبل از رسيدن بيمه شده شاغل در كاره اي سخت و زيان آور به سابقه مقـرر در بند ) 1 )فوق، فرسايش جسمي و روحي وي را ناشي از اشتغال به كارهاي سخت و زيانآور تشخيص و تأييد نمايند . 3ـ اين قبيل بيمه شدگان به صرف ارائه درخواست بازنشستگي مجاز به ترك كار نبوده و مي باشد احراز شرايط و استحقاق آنها جهت باز نشستگي پيش از موعد در كارهاي سخت و زيانآور رسماً از سوي سازمان تأمين اجتماعي به آنها ابلاغ و سپس ترك كار نمايند . 4ـ چنانچه بيمه شده شرايط استفاده از بازنشستگي پيش از موعد در كارهاي سخت و زيان آور را طبق اين آييننامه احراز كند سازمان تأمين اجتمـاعي مكلف است نسبت به برقراري مستمري وي از تاريخ ترك كار اقدام نمايد . 5ـ افرادي كه حداقل بيست (20 (سال متوالي يا بيست و پنج (25 (سال متناوب سابقه پرداخت حق بيمه در مشاغل سخت و زيانآور مربوط به قبل از تاريخ تصويب قانون را داشته باشند و يا در آينده شرايط مذكور را احراز نمايند ميتوانند درخواست بازنشستگي خود را با رعايت بند ) 1 )اين ماده به سازمان تأمين اجتماعي تسليم نمايند . ماده 14 ـ كارفرما مكلف است پس از احراز شرايط بازنشستگي بيمه شده شاغل در كارگاه وي، طبق اين آييننامـه معـادل چهـار درصـد 4 (% )ميـزان مستمري برقراري بيم ه شده نسبت به سنوات اشتغال او در مشاغل سخت و زيان آور را كه توسط سازمان تأمين اجتماعي محاسبه و مطالبه ميگـردد بـه طور يكجا به سازمان ياد شده پرداخت نمايد . ماده 15 ـ آثار محدوديتها و مزاياي مندرج در قانون براي مواردي كه بازنشستگي به موجب اين آييننمه ايجاد ميشود منحصر به همان شغل در همـان كارگاه خاص بوده و قابل تسري و تعميم در ديگر شغلهاي مشابه در ساير كارگاهها نميگردد . ماده 16 ـ اجراي اين آييننامه در مورد آن دسته از مشمولين قانون تأمين اجتماعي كه در مشاغل سخت و زيانآور وزارت دفاع و پشتيباني و نيروهاي مسلح و شركتها و سازمانهاي تابعه آن به صورت خريد خدمت مشغول خدمت ميباشند با رعايت مقررات و ضوابط نيروهاي مسلح و با هماهنگي سازما ن تأمين اجتماعي خواهد بود.